Күнделікті тіршілік қарбаласында өз әрекеттеріміздің құқықтық тұрғыдан қаншалықты дұрыс екендігі туралы ойланбаймыз. Олавтокөлік сату/сатып алу, оны «кедендік тазарту» немесе тіпті сақтандыру. Осы тізімге әр қазақстандық жүргізуші басынан өткерген – жүргізушіні жол-патрульдік полициясының қызметкерінің тоқтату жағдайын қосайық. ЖПП қызметкері сізді қандай жағдайларда тоқтатуы мүмкін және Жол қозғалысы ережелерін бұзған жағдайда қандай айыппұл санкциялары көзделуі мүмкін. Сіздің назарыңызға сізді жол-патрульдік полициясының қызметкері тоқтатқан жағдайдағы жиі қойылатын сұрақтардың тізімін ұсынамыз.
Сіз қандай жағдайларда тоқтауыңыз керек?
«Қазақстан Республикасы Жол қозғалысы ережелерін бекіту туралы» ҚР Үкіметі Қаулысының 5-бабының 5.3-тармағына сәйкес, егер жол-патрульдік полициясының қызметкері қызметтік көлікте дауыс зорайтқыш көмегімен жүргізушіге арнап, сіздің автоңыздың тану белгілерін және/немесе мемлекеттік нөмірлік белгісін атаса немесе егер жаяу көліксіз инспектор сізді қолдың көмегімен (таяқ) сізге қайда тоқтау керектігін көрсетсе, сіз тоқтауға міндеттісіз. Осыдан кейін ЖПП қызметкері өзінің лауазымын, арнайы атағын, тегін және ол қызмет ететін бөлімшені, сондай-ақ тоқтату себебін айтуы керек.
ЖПП қызметкерлерінің автокөліктерді тоқтатуы «Жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдары нұсқаулықтарының» 64-тармағына сәйкес негізсіз тыйым салынған. Тоқтату үшін мыналар негіз болып табылуы мүмкін: жол қозғалысы ережелерінің бұзылуы, жүк тасымалдау ережелері, сондай-ақ рейд жүргізу).
ЖПП қызметкерінен жүргізуші қандай қызметтік мәліметтерді сұрата алады?
ЖПП қызметкері кезекшілікке шығарда қызметтік жетонды алады. Жүргізушінің өтініші бойынща ЖПП қызметкері қызметтік куәлік және/немесе төс ерекшелік белгісін (жетонды) ұсынуы тиіс. Жол және патрульдік полициясының қысқаруына байланысты жетон, өзгерді және қазіргі кезде келесідей түрде (сур. қараңыз). Полиция қызметкерінің бағыттық парағын жүргізушілерге көрсетуге тыйым салынатынын атап өткен жөн, себебі ол ішкі қызметтік құжатқа жатады.
Жол патрульдік-полициясының қызметкері патрульде болғанда қандай талаптарды сақтауы тиіс?
Жол-патрульдік полициясы қызметкерінің қызметті атқаруы қызметтік автокөлікте және жаяу нарядта болуы мүмкін. Жол полициясының инспекторы қызметті атқаруда жол қозғалысының қатысушыларына көрінетін аумақта болуы тиіс. Қызметтік автокөліктер сондай-ақ көрінуді шектейтін, қандай да бір кедергілердің ар жағында (ағаштар, ғимараттар және құрылыстар, жарнамалық қалқандар және т.б.), сондай-ақ тоқтау мен тұру тыйым салынған орындарда орналаспауы тиіс, осы талаптар жаяу нарядтарға да қолданылады.