Ядролық қарудың «беташары» 1945 жылы Жапонияда жасалғанымен, адамзаттың кейбір ғалым бұтақбас бөліктері ондай қарудың мүмкін екендігін XX ғасырдың басында-ақ сандырақтап жүрген. Айтпалық, басқарылмайтын ядролық реакция –Эйнштейннің релятивистік теориясынан өзінен-өзі шығып тұр дейді физиканы тігіп оқығандар. Коккер-спаниелім біліп пе әнасс, бәлкім – солай да шығар: бозбала шақта ғылым мен арақ қатар келіп қалғанда, соңғысын таңдап едім.
Очм, пяншіктаңанә ғалымдардың әңгімесінен түсінгенім былай. Уран-235-тің бір кесегі екінші кесегіне өте жойқын күшпен соғылады. Мысалы, бір кесегі екінші кесегіне зеңбірекпен атылады. Сол кезде уранның ядролары бөліне бастайды. Мен айтып отырғандай жәй емес нақ: секундтың миллиондаған бөлігінің арасында осы шаруа бітіп, Аид амигоға дамбалшаң аттанып кетесіз, ептібайымайдтың. Очм, ядролар сәуле арқылы өте жылдам ұшып, жыбырлаған нәрсенің барлығының жасушаларын тесіп кетеді. Ендеше, тірі қалған жағдайда да бәрібір атылып өлуге әрекет қылғаныңыз дұрыс.
Егер 1945 жылдың 6 тамызында Хиросимадан Осакадағы құдаңның үйіне кетіп, тірі қалған болсаңыз, бір қой жылап-сықтауыңа тура келеді: бомба жарылған жер тіршілік етуге жарамайды. Жарайды, бірақ 3-4 мың жылдан кейін. Егер граф Дракуланың ұрпағы болсаң әрине күтуге уақытың бар. Аталған уақытта уранның ядролары ыдырап болады. Сол кезде қайта көшіп келуіңе болады. Әнасстың.
Жарылыс болған кезде бомбаның эпицентры 10 млн. градусқа дейін қызады. Бұл дегеніміз топырақ өртеніп күлге айналып, күл тағы өртеніп күлге айналып, ол күл – тағы күлге, очм, бас ауыртатын бірдемеге айналып кетеді деген сөз.
Бірақ, ядролық қару туралы қызық пікірлер де бар. Мысалы, БҚШ саясатшысы Збигнев Бзежинский, «ядролық қару соғыстан гөрі бейбітшілік көбірек әкелді» дейді. Шынымен де, егер адамдар әлі жекпе-жек соғысатын болса, осы күнге дейін ереуіл танкіге сиденье салмай, атойлап жүрер ме едік? Ал ядролық қару болса, ешкім қойымды да істей алмайды: жеңіліп бара жатсаң – қызыл түймені басып жіберіп, жауларыңнан тек естелік қалады.
Очм, сонша жаман да нәрсе емес сияқты, шешесстің. Бірақ енді, айтарлықтай жақсы да дүние емес.
АйтпақЧ, уран-235-тің мол қоры бір уақыттарда қаззақтарда да болған. Америкөттерге 1992 жылы сатжіверд, нақтар кілең: «Сапфир» операциясы нәтижесінде БҚШ-қа 600 кг. уран кетті. Қазір Қытайға «бұтағымды жемеш» деп отырар еді ме, кім білген.