Қош келдіңіз! Біздің сайтта сұрақтарға жауап беру арқылы ұпай жинап 100 мың теңге ұтып алыңыз! Сәттілік!

Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы заңы қашан қабылданды?

0 дауыс
566 қаралды
сұрады 19 Қараша, 16 Азамат Ақылбаев санат Заң

Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы заңы қашан қабылданды?

    1 жауап

    0 дауыс
    жауап берді 19 Қараша, 16 Азамат Ақылбаев
    Неке және отбасы туралы жаңа заңнама

    Қазақстан Республикасының «Не­ке (ерлі-зайыптылық) және отба­сы туралы» Кодексі 2011 жылы 26 желтоқсанда қабылданып, 2012 жылғы 18 қаңтардан бастап қол­даныс­­қа енгізілді. Қазақстан Респуб­ликасының «Неке және отбасы туралы» 1998 жылғы заңының күші жо­йылды.

    Кодекс 17 бөлім, 33 тарау, 283 баптан тұрады.

    Жаңа Кодексте азаматтық хал актілерін тіркеу тәртібінде, тіркеу мер­зімінде, тіркеуге ұсынылатын құ­жат­тарда біршама жаңалықтар бар.

    Кодексте бірнеше жаңа ұғым­дарға арнаулы түсініктер берілген.

    Кодекстегі оң өзгерістердің бірі – бұрынғы «Неке және отбасы туралы» ҚР заңында некеге тұрғысы келетіндер өзінің не жұбайының немесе ата-анасының тұрғылықты жері бойынша ғана өтініш бере алса, қазіргі жағдайда отбасын құруды мақсат еткендер еліміздің кез келген аумағында некеге отыра алады. Қазақстандық азаматтар некелерін тіркеуге электрондық формада өтініш беру мүмкіндігіне де ие болып отыр.

    Бұрынғы заңның

    – ерлі-зайыптылардың бірі басқа некеде тұрса;

    – жақын туыстар болса;

    – бала асырап алушылар мен асырап алынған балалар арасында;

    – сот шешімі арқылы психикалық ауруы бар, ақыл-есі кемдігі салдары­нан әрекетке қабілетсіз деп таныл­ған адамдар араларында неке қиылуға жол берілмейтін бабы бір жынысты адамдардың және асырап алушылардың балалары мен асырап алынған балалардың арасында неке қиылмайтындығымен толық­тырылған.

    Сондай-ақ, неке қию кезінде ерлі-зайыптылар өз тілектері бойынша өз тегіне екінші жұбайдың тегін қосып ала алады, қосылатын тек некеге дейінгі тегінен кейін сызықша арқылы жазылады. Неке қиюды мемлекеттік тіркеу кезінде тегі өзгерген жағдайда азамат 1 ай мерзімде жеке басын куәландыратын құжаттарды ауыс­тыруға міндетті.

    Заңдағы назар аударатын ерек­шеліктердің бірі – нәресте дүниеге келгенде оның тууын тіркеу үшін тек емдеу мекемесі берген туу туралы медициналық куәлік немесе туу фактісін анықтау туралы сот шешімі негіз болып табылады. Бұрынғы заң бойынша баланың дүниеге келуін екі куә растай алатын болса, қазір ана үйде босанған жағдайда, туу туралы медициналық анықтаманы анасының жеке басын куәландыратын құжат­тарына сәйкес ол өтініш жасаған медициналық мекеменің қызметкері рәсімдейді.

    Туумен бірге қайтыс болуды тір­кеуге де куәлардың айғағы бұдан былай негіз бола алмайды.

    Кодекс бойынша туу туралы акт жазбасында баланың туған жері болып тууды мемлекеттік тіркеу кезін­де қабылданған Қазақстан Рес­­пуб­ликасының әкімшілік-аумақ­тық бір­лігінің атауына сәйкес баланың нақты туған жерінің атауы көрсетіледі. Мысалы, бала Астанада туса, тууы Ақтоғай ауданының ӘБ АХАЖ қызметінде тіркелсе – баланың туған жері болып – Астана қаласы жазылады.

    Кодекстің 63 бабы бойынша балаға қосарланған ат беріледі, бірақ ол екі аттан аспауы керек, қосарланған ат сызықшасыз бөлек жазылады. Мысалы, Мырза Ахмет, Әбіл Мансұр, Ай Ару.

    Балаға берілетін туу туралы куәлікте баланың ата-аналарының азаматтығы жазылатын болды. (Орайы келгенде айта кететін жайт, биылғы, жылдың 01 сәуірінен бастап Қазақстан Республикасы Үкіметінің 15.12.2009 жылғы №2121 қаулысымен бекітілген «Ресми құжаттарға апостиль қою», «Азаматтық хал актілерін тіркеу» мемлекеттік қызмет стандартына сәйкес тууды тіркеуге және апостиль қоюға өтініштер Халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы тапсырылуда).

    Егер бұрынғы заңда баланың ата-анасы бір-бірімен некеге тұрмаса, тууды жазу кітабында баланың әкесінің тегі-анасының тегі бойынша жазылатын, жаңа Кодексте баланың әкесі туралы мәліметті анасының тілегі бойынша жазбауға да болады.

    Сол сияқты, дәлелді себептермен адамның аты, әкесінің аты немесе тегі ауыстырылғанда, өзгерту жасалып отырған адамның өзіне қатысты жасалған туу туралы акт жазбасына ғана өзгеріс енгізіледі. Басқа жазбаларға өзгерістер енгізу жүргізілмейді. Атын, әкесінің атын, тегін өзгерту жүргізілгенін растау үшін өзгерісті тіркеген АХАЖ органы белгіленген үлгідегі атын, әкесінің атын, тегін ауыстыру туралы куәлік береді.

    Кодексте қайтыс болуды тіркейтін бес күндік, жеті күндік мерзім алынып тасталды.

    Заңнамада балалардың құқық­тары кеңейтіліп, бала асырап алудың шарттарына елеулі өзгерістер ен­гізілген, мысалы, 92-бап бойынша бала асырап алушының жасы 45-тен аспауы керек. Балаларды асырап алу бұдан былай асырап алу жөніндегі агенттіктер арқылы ғана жүзеге асырылады, бұл агенттіктер балалар құқықтарын қорғау саласындағы құзырлы органдардан аккредитациядан өтуі тиіс. Бала асырап алу алдымен баланың туыстарына, Қазақстан Республикасының азаматтарына, со­дан соң Қазақстан Республикасымен тең деңгейдегі халықаралық міндеттемелері бар елдің азаматтарына ғана рұқсат етіледі.

    Бұрынғы заңда болмаған «Суррогат ана болу және қосалқы реп­родуктивтік әдістер мен технологияларды қолдану» атты тарау жаңадан енгізілген. 54-бап бойынша суррогат ана болу шарты мемлекетіміздің азаматтық заңнамасы талаптарын сақтай отырып, жазбаша жасалады, ол міндетті түрде нотариалды куәландырылады. Суррогат анамен шарт жасасқан ерлі-зайыптылар (тапсырыс берушілер) баладан бас тартқан жағдайда, бала суррогат ананың қалауымен өзінде қалады, ал суррогат ана баладан бас тартса, ол мемлекет қамқорлығына беріледі.

    Кодекстегі алимент мәселесіне байланысты жаңалықтардың бірі- алимент төлеуге міндетті адам Қазақс­таннан тыс жерлерге уақытша, немесе тұрақты тұруға кететін кезде, алиментті төлегенін растайтын құжаттары болмайынша, оның кетуіне рұқсат берілмейді.

    Жаңа Кодекс бойынша егер баланың ата-анасы некеден ажырасса, бала анасымен бірге тұрса, анасы оған өзінің тегін бергісі келсе, АХАЖ органы бұл мәселені баланың әкесінің пікірін ескерместен, баланың мүддесіне орай шешеді. Күшін жойған заңда баламен бірге тұрмайтын ата-ананың бірінің келісімінсіз баланың тегі өзгертілмейтін.

    26.12.2011 жылы қабылданған Қазақстан Республикасының «Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы» осы Кодексі Қазақстан Республикасындағы неке және отбасы қатынастарын, оларды жүзеге асырудың кепілдіктерін белгілеп, реттейтін нормативтік-құқықтық акті болып табылады.

    Ұқсас сұрақтар

    0 дауыс
    1 жауап 756 қаралды
    0 дауыс
    2 жауап 422 қаралды
    +1 дауыс
    2 жауап 3,600 қаралды
    0 дауыс
    1 жауап 804 қаралды
    Lamoda KZ